Peygamber (s.a.v)'in Minberi

 

Peygamber (s.a.v)'in Minberi

Mescid-i Nebevi'de öne çıkan yerlerden birisi olup fazileti hakkında birçok hadis rivayet edilmiştir. Ebu Hureyre’den rivayet edilen hadiste Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Benim evim ile minberim arasındaki yer cennetten bir bahçedir ve minberim havuzumun üzerinde yer alır.” Câbir (r.a)’dan rivayet edilen hadiste Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Kim minberimin yanında yeşil bir misvak için dahi yalandan bir yemin ederse, ateşten kendine bir yer hazırlasın.”

Minberin Kıssası

Başlangıçta Peygamber (s.a.v), hutbe verirken uzun süre ayakta kalınca bir hurma kütüğüne yaslanarak dururdu. Ebu Bürde’nin babasından nakledilen bir hadise göre, Peygamber (s.a.v) uzun süre ayakta hutbe verdiğinden dolayı zorlanıyordu. Bu yüzden yanına bir hurma kütüğü konulmuştu. Medine’deki bir adam bunu görünce, ona oturması için bir kürsü yapmayı teklif etti. Peygamberimiz (s.a.v) bu teklifi kabul etti ve ondan bir minber yapmasını istedi. Minber yapıldıktan sonra, Peygamberimiz ﷺ minbere geçtiğinde, hurma kütüğü ağlamaya başladı. Bu durum, İmam Buhari’den nakledilerek Cabir bin Abdullah (r.a)’dan şöyle rivayet edilmiştir: “Mescid’in sütunları hurma ağacı gövdelerinden yapılmıştı. Peygamber (s.a.v), hutbe verirken onlardan birine dayanırdı. Minber yapılınca ve Peygamber (s.a.v) minbere oturduğunda, hurma kütüğünden bir deve iniltisi gibi bir ses duyduk. Peygamber (s.a.v) ona yaklaşıp elini koyduğunda sakinleşti.”

Peygamber (s.a.v)’in Minberinin Özellikleri

İbnül Neccâr’a göre Peygamber (s.a.v)’in minberinin ölçüleri şu şekildedir: Yükseklik (Minberin uzunluğu): İki dirsek uzunluğu, bir karış ve üç parmak. Genişlik (Minberin genişliği): Bir dirsek uzunluğu kadar. Dayanma (Minberin destek yeri): Bir dirsek uzunluğu kadar yükseklik. Topuz kolları: Peygamber (s.a.v) minberde oturduğunda, elleriyle tuttuğu iki kolun uzunluğu bir karış ve iki parmak kadar. En güçlü görüşlere göre bu minberi yapan kişi, Medine’deki marangozlardan Meymûn’dur.

Minberin Tarih Boyunca Gelişimi:

  1. Peygamber (s.a.v) ve Raşid Halifeler döneminde minber, iki basamak ve bir oturma yerinden oluşuyordu.

  2. Emevi devleti zamanında Marvan bin Hekem altı basamak Halife Muaviye’nin minberine ekleyerek toplamda dokuz basamağa çıkarmıştır.

  3. Abbâsî döneminde minberin yapımındaki eski malzemenin aşınması nedeniyle yenilenmesi gerekmiştir.

  4. Hicri 656 yılında Mescid-i Nebevî ve minberin yanması sonucu türk Memlük Sultanı Seyfuddin Kutuz yeni bir minber göndermiştir.

  5. Hicri 664 yılında türk Memlük Sultanı Zâhir Baybars yeni bir minber göndermiştir ve bu minber hicri 797 yılına kadar kullanılmıştır.

  6. Hicri 797 yılında çerkez Memlük Sultanı Seyfuddin Berkuk yeni bir minber göndermiştir.

  7. Hicri 820 yılında çerkez Memlük Sultanı Şeyh el-Mahmûdî yeni bir minber göndermiştir.

  8. Hicri 886 yılında Mescid-i Nebevî ve minberinin tekrar yanması üzerine, Medine halkı kerpiçten yapılmış yeni bir minber inşa etmiştir.

  9. Hicri 888 yılında çerkez Memlük Sultanı Eş-Şerîf Kaytbay bir mermer yeni minber göndermiş ve önceki minberin yerine geçmiştir.

  10. Hicri 998 yılında Osmanlı Sultanı III. Murad yeni ince işlemeli bir mermer minber göndermiştir. Bu minber, on iki basamaktan oluşur; üçü kapının dışında, dokuzu içinde yer alır. Üst kısmında ise dört sütun üzerine oturtulmuş zarif bir piramit kubbe bulunur. Bu minber, şu an Mescid-i Nebevî'de kullanılan minberdir.