Kâbe'nin Kilit ve Anahtarı




Bizlere ulaşan tarihe baktığımızda Kabe’nin kilitleri ve anahtarları hakkında Abbasiler, Memlukler ve Osmanlılar dönemlerindeki halife ve sultanlar Kabe kapısının kapatılması ve açılması için kilit ve anahtarlar gönderiyordu. Bunlar Kabe’nin onarımı veya diğer merasimler için yaptırılırdı. Bu kilit ve anahtarlar sadece açma ve kapatma araçları olmayıp aynı zamanda Beytullah’a ilişkin her şeye gösterilen ilgi, özen, gayret ve değer verme düşüncelerini taşımaktaydı.
Bir bayan araştırmacı, İstanbul’daki Topkapı Sarayı Müzesi’nde bulunan anahtar ve kilitlere çeşitli incelemeler yapmış ve en eski kilidin Abbasiler ilk dönemine ait ahşap bir kilit olduğunu tespit etmiştir. Üzerinde kalay ve kurşun tel kakma işlemiyle oluşturulan yazılar bulunmaktadır.
Daha sonraki Abbasi dönemlerinde demirden yapılan bu kilitler, altın ve gümüş tellerin kakılması suretiyle süslenmiştir.
Memlukler döneminde, kilitler ve anahtarlar daha fazla özenle yapılmış, yazılarla süslenmiş ve gümüş teller kakılmıştır. Bu bize bu dönemde çizgilerin ve harflerin işlenmesi alanında üstün bir maharete sahip olunduğunu ortaya çıkarmaktadır.
Osmanlı döneminde ise hilafetin kendilerine geçmesinden sonra Osmanlı Padişahlarından ilk defa kilit gönderen Sultan II. Bayezid’dir. Topkapı Sarayında bu padişaha ait iki kilit bulunmaktadır. Kilitler demirden olup altın tel kakılmış olup Kur’an ayetleri ile padişahın ve sanatkarın ismini barındırmaktadır.
Osmanlı döneminde Kabe-i Müşerrefe kapısına kilit ve anahtar yapılmasını emreden son padişah 1309 hicri yılında Sultan II. Abdülhamid’dir.
Bu kilit ve anahtar Suudi dönemine kadar kalmış -Allah rahmet eylesin- Kral Halid bin Abdulaziz Âli Suud emri ile 1398 hicri yılında değiştirilmiştir. Değişen kilit ve anahtar bugün Kabe-i Müşerrefe kapısının üzerinde bulunmaktadır.
-Allah rahmet eylesin- Kral Halid bin Abdulaziz eski Kabe kapısını değiştirirken kapıya özel kilit ve anahtarın da değişmesini emretmiştir.